Diabetes mellitus hastalığı, kan glükoz seviyelerini kontrol etmek için ciddi diyet kısıtlamalarını gerektirir. Hastalara düşük glisemik indekse sahip gıdalı diyet uygulanır. Kuruyemişler diyabet hastaları arasında popülerdir. Özellikle çam fıstığı yaygın kullanılan sağlıklı ve lezzetli bir atıştırmalıktır. Sedir çamı tohumları (yetiştikleri ağaç bu) vücudun sağlıklı işleyişi için ihtiyaç duyduğu çok sayıda vitamin, amino asit, diyet lifi ve mineral içerir.
Glisemik indeks nedir
Glisemik indeks (Gİ), gıdalardan alınan glükozun gastrointestinal sistemde parçalanma ve kan dolaşımına girme hızının bir ölçüsüdür. Bu süreç hızlıysa, gıdanın yüksek Gİ değerine sahip olduğu kabul edilir.
Glükoz vücuttaki süreçlerin normal geçmesi için gereklidir — glükozun yardımı ile sinir sistemi zihinsel, duygusal ve fiziksel stresle daha iyi başa çıkabilir. Madde, birçok insanın düşündüğü gibi sadece şekerli gıdalardan değil, karbonhidrat içeren herhangi bir üründen elde edilebilir. İnsülin hormonu, glükozun hücrelere iletilmesini sağlar. Düzgün üretilmezse kan glükoz seviyeleri yükselir.
Karbonhidratlar iki gruba ayrılır:
- Hızlı bir şekilde glükoza dönüşen ve enerji seviyelerini artıran “hızlı” karbonhidratlar;
- Kademeli parçalanan ve kan şekerinin yükselmesine neden olmayan “yavaş” karbonhidratlar.
Çam fıstığının glisemik indeksi
Botanik olarak çam fıstığı, sedir çamı ağacının tohumlarıdır. Buna rağmen, kimyasal bileşimleri gerçek fıstıklarınkine yakındır. Sedir çamı tohumları, diğer kuruyemişler gibi düşük Gİ sahiptir — bu değer sadece 15’tir. Bu nedenle diabetes mellitus’lu hastalara özel diyete dahil edilebilirler.
100 g çam fıstığında %4,3'e kadar karbonhidrat bulunur (9,38 g). Bunlar, yavaşça glükoza dönüşen ve kilo ile kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olan kompleks karbonhidratlardır. Vücüdumuzun sağlıklı çalışması için beslenmemizde yeterli miktarda yavaş karbonhidrat bulunmalı. Çam fıstığı vücuda çok sayıda sağlıklı mikro ve makro besinlerin girmesini sağlar ve uzun süre tokluk hissi verir.
Çam fıstığı bileşimi
Sibirya çamı ağacının tohumları B vitamin grubu, ayrıca A, E ve K vitaminleri açısından zengindir. Bunun yanı sıra demir, fosfor, çinko, magnezyum, bakır ve manganez içerir. 8 tanesi sadece gıda ile alınabilen (esansiyel) olmak üzere toplam 19 amino asit kaynağıdır:
- Lösin;
- İzolösin;
- Lizin;
- Metiyonin;
- Treonin;
- Triptofan;
- Valin;
- Fenilalanin.
İnsan vücudu bu amino asitleri kendi başına sentezleyemez, ancak bunlar kas kütlesinin normal gelişimi, ligamentlerin esnekliğinin artması, cilt ve tendonların durumunu iyileştirmek için gereklidir.
Çam fıstığının diyabet hastaları için faydaları
Sedir çamı tohumu tüketimi kardiyovasküler sistemin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar. Düşük glisemik indeksleri nedeniyle sedir çamı tohumları normal kolesterol ve kan şekeri seviyelerinin korunmasına yardımcı olur.
Tüketim için tek kısıtlama, diğer kuruyemiş türlerinde olduğu gibi alerjik reaksiyonun gelişmesidir. Bu nedenle ilk porsiyonu 2 veya 3 fıstıkla sınırlamak ve kendinizi nasıl hissettiğinizi izlemekte fayda var. Alerjiniz yoksa, dozu günlük 2 ila 3 yemek kaşığı olacak şekilde artırabilirsiniz.
Son çalışmalar, aç karnına yenen günde 60 g kadar az miktarda tohumun, tip 2 diyabetli kişilerde glükoz seviyelerini ve vücudun insüline olan duyarlılığını azalttığını göstermektedir. Ayrıca, bu porsiyonun sadece yarısı, önemli bir sağlık minerali olan manganezin önerilen günlük tüketim miktarının % 109'unu sağlar. Bu da, diyabet gelişme riskini minimumda tutar. Bu özellik, çam fıstığındaki fenolik bileşikler (polifenoller) tarafından da desteklenmektedir.
Çam fıstığı nasıl kullanılır
Ürün çiğ veya kavrulmuş şekilde yenebilir. Soyulmuş tohumlar yağ eklenmeden bir tavada kızartılabilir. Ayrıca çeşitli yemeklere de eklenebilirler: soslar, salatalar, püreler. Alışılagelmiş kuruyemişlerin yerine kullanmak istediğiniz her yemekte çam fısıtğı harika bir alternatiftir.
